Vanredni profesor na Univerzitetu Zapadni Ontario u Kanadi i gostujući predavač na Univerzitetu Crne Gore dr Miodrag Grbić kazao je da je grupa naučnika 2020.godine pronašla 51 sortu vinove loze nepoznatu nauci, ali da je ovo otkriće, koje je stvorilo resurse za tipično crnogorsko vinogradarstvo za sljedećih 150 godina, prošlo nezapaženo.
On je pojasnio da su u saradnji sa Španijom uradili genomsku karakterizaciju genetskog diverziteta vinove loze u kolaboraciji sa “Plantažama” i to istraživanje je objavljeno 2020. godine u Nature Scientific Reports.
U tom trenutku, Crna Gora je imala najbolje karakterisanu genetiku vinove loze u okruženju i potpuni pedigre svih vinovih loza. Pronašli smo 51 sortu vinove loze nepoznatu nauci, utvrdili da je pedigre vinove loze po genetskoj strukturi sličan sa Bordoom, Burgundijom i La Riojom, gdje je jedna dominantna sorta (u slučaju Crne Gore, kratošija) osnova pedigrea, i utvrdili smo genetske roditelje vranca. Međutim, ovo otkriće, koje je stvorilo resurse za tipično crnogorsko vinogradarstvo za sljedećih 150 godina i borbu protiv klimatskih promjena, prošlo je praktično nezapaženo – kazao je Grbić, objavljeno je na sasjtu Univerziteta Crne Gore.
Djevojčice u našem selu u Boki rekle su mi da žele da budu pjevačice, a dječaci – mafijaši
Kao gostujući profesor u Španiji, Srbiji i Crnoj Gori, gde inače izvodim neke genomske projekte, pokušavam da uključim studente direktno u istraživanja. Međutim, to nije jednostavno, pošto studenti moraju da imaju osnove iz molekularne genetike i bioinformatike i potreban im je trening prije nego što se uključe u istraživanja. Takođe, život u nauci nije lak i mogu da vidim kako su se interesi i karijere omladine promijenili. Naročito mi je bilo ilustrativno, po povratku iz Amerike 1997. u naše selo u Boki, da vidim kako su se od ranije željenih karijera mlađeg naraštaja u bivšoj Jugoslaviji, gdje su djevojčice htjele da budu ljekari ili nastavnici, a dječaci inženjeri ili kosmonauti, promijenile želje. Kada sam djecu u selu pitao šta žele da budu kada odrastu, djevojčice su željele da budu pjevačice ili manekenke, a dječaci – mafijaši. To je bila frapantna profesionalna i karijerna promjena, ali to odražava promociju i vrednovanje različitih profesija u društvu, kazao je Grbić.
On je istakao da je Odsjek za istraživanje “Plantaža” ukinut pod parolom “ne treba nam nauka”.
Umjesto da se ovaj sektor, koji ima izuzetne resurse, razvija, trenutno ne znamo šta se dešava sa ovim sortama koje smo spasili od nestajanja. Ohrabrujuće je da čujemo da “Plantaže” ponovo formiraju sektor za razvoj. Ovo samo ilustruje da, iako se nekada radi vrhunska nauka, ako društvo nije spremno da je implementira, džaba smo krečili – rekao je Grbić.
On je vanredni profesor na Univerzitetu Zapadni Ontario (Kanada) i rukovodilac programa genomike zglavkara i poljoprivrednih genoma. Nakon postdoktorskih studija na Univerzitetu u Kembridžu, osnovao je svoju laboratoriju u Kanadi. Predvodio je tim koji je prvi sekvencirao genom helicerata (paukolike životinje) – dvotačkaste grinje Tetranychus urticae, jednog od najvažnijih poljoprivrednih štetočina. Kao gostujući profesor na Univerzitetu Crne Gore, Univerzitetu La Rioja u Španiji i Univerzitetu u Beogradu, profesor Grbić aktivno doprinosi razmjeni znanja između Crne Gore i međunarodne naučne zajednice.
Izvor: DAN
